BOODSCHAP VAN ALGEMEEN NUT

 In 2006, toen Buddy Hermans, Cees Hofsteenge en ik nog midden in lange voorbereidende gesprekken zaten over een door de Stichting Beeldlijn te maken film over de naoorlogse kunst in Groningen, bereikte ons het alarmerende bericht dat er kapers op de kust waren. Een stichting in Amsterdam met de niet geheel pretentievrije naam Visioen en Visie zou bezig zijn met een serie televisieprogramma’s over de naoorlogse kunst in Nederland, en zou daarbij ook Groningen aandoen. Daar ging ons mooie plan! Gelukkig bleek het uiteindelijk mee te vallen. De Beeldlijn film werd uiteindelijk gekoppeld aan de tentoonstelling  Jong in Groningen, die Henk van Os maakte in het Groninger Museum en hij trad zelf op als gids en verteller, wat de documentaire, die dezelfde titel kreeg, een duidelijke meerwaarde gaf.

Dat neemt niet weg dat de V&V programma’s, die door de AVRO werden uitgezonden onder de titel Onmetelijk optimisme: kunstenaars en hun bemiddelaars in de jaren 1945-1970 een mooi tijdsdocument vormen. En het begeleidende boek is prachtig, met veel historische foto’s en archiefmateriaal. Het bevat acht hoofdstukken die allemaal gewijd zijn aan de kunstwereld van na de oorlog op verschillende plaatsen in Nederland. Erik Beenker schrijft in ‘Groningen en het noorden’ over de positie van de Ploeg, over Siep van den Berg en Albert Waalkens, galerie de Mangelgang, Beeld en Route,  4-hoog Groningen en een aantal andere noordelijke onderwerpen die vaak ook in Jong in Groningen aan bod zouden komen.  

Is het boek al buitengewoon aardig, het bijzondere zit toch vooral in de meegeleverde DVD waarop alle afleveringen van de televisieserie zijn verzameld. Het voert te ver om die allemaal te gaan noemen, en ze zijn ook niet allemaal even sterk, maar wel leuk. Ze gaan over Den Haag, Dordrecht (met de onlangs overleden Cor de Nobel over zijn galerie .31), Arnhem/Nijmegen (Klaas Gubbels en Ted Felen over de groep  Nada), Eindhoven (Ad Snijders) en de Nulbeweging (HenkPeeters). Het programma over Groningen is voor de liefhebber in ieder geval de moeite waard. Martin Tissing, de laatste Groninger kunstenaar die het allemaal heeft meegemaakt, praat over de Mangelgang en Albert Waalkens over zijn galerie in Finsterwolde.

Toegegeven, de DVD is wat traag en vergt enig geduld bij het laden. Een zekere truttigheid kan het programma af en toe ook niet worden ontzegd. Vooral de stem van de kweekschooljuffrouw die het allemaal uitlegt kan licht agressieve reacties oproepen,  maar dat wordt ruimschoots gecompenseerd door het beeldmateriaal.

Het boek is nieuw en kost EUR 27.50. Voor KFN lezers is een beperkt aantal exemplaren beschikbaar, dus daadkracht is geboden. Ook een mooi Sinterklaascadeau trouwens.