vrijdag 26 oktober 2012

SIEP VAN DEN BERG EN DE WAARDE VAN WAARDELOOS

Een jaar of wat geleden, toen ik zelf ook nog kunstveilingen organiseerde, kreeg ik een schilderij aangeboden van Siep van den Berg, uit 1953, een stadsgezicht Parijs met de Notre Dame en een stukje Seine. Het was zeker geen meesterwerk, maar voor liefhebbers van Siep wel degelijk interessant omdat het een typisch overgangsschilderij was: de figuratie overheerste nog, maar de stilering die zo typerend zou worden voor Van den Berg was al wel begonnen. Mensen kwamen er niet op voor, veel details waren weggelaten, zodat alleen de rechte en strakke lijnen overbleven. De lucht was zelfs opgedeeld in pastelkleurige geometrische vlakken.



Het schilderij zou zo’n tweeduizend euro op moeten brengen. Maar het werd niet verkocht. Omdat je niet weet of er nog iets uit de aftersale komt, en omdat de eigenaar het niet dringend terug hoefde te hebben, bleef het in de galerie staan en ook op de website, aangeboden tegen de minimumprijs. Toen Prentwerk aan de Vismarkt gesloten werd, ging veel kunst, wegens ruimtegebrek, terug naar de eigenaren. Zo ook de Siep van den Berg. Daarna verloor ik het schilderij uit het oog.

Gisteren werd ik gebeld door een meneer. Hij had het schilderij destijds op de veiling wel gezien, en daarna op de KunstForum Noord website, en hij was uiterst verbaasd dat hij het nu opeens had aangetroffen op een lokale veiling, omschreven als ‘Hollandse school, Kerk met kanaal, gesigneerd EvdB’, met een richtprijs was 60 tot 90 euro. De catalogus stond nog op het net en hij kon mij het kavelnummer wel even geven. En inderdaad, daar stond het, het stadsgezicht Parijs. Nou, daar werd dan zeker wel fors op geboden? Nee, zei de meneer, want hij was er bij geweest. Niemand wilde het hebben. Geen enkel bod. Uiteindelijk had hij het toen zelf maar gekocht. Voor vijftig euro.

*   *   *   

Nu de avonden lengen en de tijd weer aanbreekt om peinzend in het haardvuur te staren, wil ik u, beste KFN-lezer, het volgende aanreiken ter overweging:

- Heeft deze meneer nu een klapper gemaakt? Je zou zeggen van wel. Hij heeft immers een schilderij gekocht dat misschien wel veertig keer zoveel waard is als hij ervoor heeft betaald. Tenminste, zo lang je niet probeert het te verkopen. Want hij heeft ook een schilderij gekocht dat blijkbaar niemand wilde hebben, zelfs niet voor zestig euro.

- Natuurlijk had de veilinghouder het schilderij, of in ieder geval de signatuur, moeten herkennen. Het gaat immers niet om een obscure artiest, maar om een bekende lokale kunstenaar. Anderzijds was er blijkbaar niets aan het werk dat hem op het idee bracht dat het hier wel eens om een bijzonder stuk kon gaan. Met andere woorden, de hele gang van zaken zegt misschien iets over de veilinghouder, maar zeker ook iets over het schilderij.

- Wat was er gebeurd in de veilingzaal als het schilderij wel correct was beschreven?  Het werk was er niet beter of mooier door geworden. Maar was er dan opeens een woud van vingers de lucht in gegaan alleen omdat er ‘Siep van den Berg’ op stond?

- Vul in ‘eens’ of  ‘oneens’:  ‘Voor de kunst zou het goed zijn als geen enkele schilder zijn werk nog signeerde’